EĞİTİM AMAÇLARI, KAZANIMLARI 

EĞİTİM AMAÇLARI

Şehir ve bölge planlama eğitiminin amacı, büyüme ve gelişme için planlı bir gelecek oluşturmak; doğal ve yapılı çevreyi korumak için gerekli yöntemleri kullanmak, toplumun her kesimi için mekânsal iyileştirme programları ve yaşam kalitesini korumak ve geliştirmek için bilimsel çalışma, araştırma yapabilecek ve uygulama alanında başarılı çalışmalar yürütebilecek öğrenciler yetiştirmektir.

EĞİTİM KAZANIMLARI

Şehir ve bölge planlama eğitiminin kazanımları bilgi, beceri ve yetkinlikler başlıkları altında aktarılmaktadır:

BİLGİ

Kuramsal, Olgusal:

1. Şehir ve bölge planlama alanında ekonomik, toplumsal ve çevresel sürdürebilirlik ilkeleri ile tarihsel, coğrafi, sosyal ve kültürel konularda çok boyutlu bilgi ve kavrayışa sahiptir.
2. Şehir ve bölge planlama alanında insan ve toplum odaklı, doğal ve yapılı çevreye duyarlı planlama / tasarım / araştırma yöntemleri konusunda düşünsel ve kuramsal bilgi ve kavrayışa sahiptir.
3. Şehir ve bölge planlama alanıyla ilgili ilkeler, etik değerler, yasa, yönetmelik ve standartlar hakkında bilgi ve kavrayışa sahiptir.
4. Planlama konusunda olgular, potansiyel ve sorunlar ile bunlar için gerekli araştırmaları tanımlayabilme, analiz edebilme ve değerlendirme için gereken niceliksel ve niteliksel araştırma yöntem ve tekniklerini kullanabilme ve bunları yazılı, sözlü ve görsel olarak aktarma becerilerine sahiptir.
5. Mesleğinin, insan hakları ve toplum açısından yararının ve toplumsal hizmet ürettiğinin bilincinde olarak kamu yararı, sosyal adalet ve yaşam kalitesi konularında yasal çerçeveler ile etik ilkeler konusunda gerekli duyarlılığa sahiptir.
6. Alanındaki uluslararası gelişmeleri izleyebilecek ve meslektaşları ile etkili iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dile sahiptir.
7. Alanındaki bilişim (bilgi, coğrafi bilgi ve iletişim) teknolojilerindeki gelişmeleri takip edebilme ve bunları planlama ve tasarımın değişik aşamalarında etkileşimli olarak kullanabilme kapasitesine sahiptir. 
8. Alanındaki sorun ve olanaklara yönelik esnek çözümler üretebilme, alternatif sunabilme ve bu alternatifleri değerlendirme konusunda gerekli bilimsel ve teknik donanıma sahiptir.
9. Planlama konusunu makro-mikro ölçeklerde ve planlama-tasarım bütünlüğü içinde düşünebilme becerisine sahiptir.
10. Somut ve soyut problemlere yaratıcı çözümler geliştirebilmek için gerekli yaratıcı düşünme becerisi ile bu becerileri görsel olarak ifade edebilecek teknik donanım ve bilgiye sahiptir.
11. Kırsal ve kentsel alan planlamasında sürdürülebilir enerji ve ekolojik olgular konusunda düşünsel ve kuramsal bilgi ve kavrayışa sahiptir.
12. Ekonomik, sosyal, çevresel ve politik değişimlerin farkında olup bunların etkilerini irdeleyebilme ve mekanı görsel, yönetsel ve mali boyutlarıyla tanımlayabilme kapasitesine sahiptir.
13. Yaşanabilir ve sürdürülebilir mekanlar yaratmak için sosyal, ekonomik ve kültürel ihtiyaçları gözönüne alan; doğayı, kültürel ve tarihi mirası gelecek nesiller için korumaya yönelik plan ve politikaları ortaya koyabilme konusunda bilgi ve beceriye sahiptir.
14. Kentlerin planlanmasında doğal, ekonomik ve sosyal riskleri birlikte değerlendirip, önlem alarak, dirençli kentler yaratma konusunda gerekli donanıma sahiptir.

BECERİLER

Bilişsel, Uygulamalı

1. Planlama konusunda olgular, potansiyel ve sorunlar ile bunlar için gerekli araştırmaları tanımlayabilme, analiz edebilme ve değerlendirme için gereken niceliksel ve niteliksel araştırma yöntem ve tekniklerini kullanabilme ve bunları yazılı, sözlü ve görsel olarak aktarma becerilerine sahiptir.
2. Alanındaki uluslararası gelişmeleri izleyebilecek ve meslektaşları ile etkili iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dile sahiptir.
3. Alanındaki bilişim (bilgi, coğrafi bilgi ve iletişim) teknolojilerindeki gelişmeleri takip edebilme ve bunları planlama ve tasarımın değişik aşamalarında etkileşimli olarak kullanabilme kapasitesine sahiptir.
4. Planlama konusunu makro-mikro ölçeklerde ve planlama-tasarım bütünlüğü içinde düşünebilme becerisine sahiptir.
5. Somut ve soyut problemlere yaratıcı çözümler geliştirebilmek için gerekli yaratıcı düşünme becerisi ile bu becerileri görsel olarak ifade edebilecek teknik donanım ve bilgiye sahiptir.
6. Kırsal ve kentsel alan planlamasında sürdürülebilir enerji ve ekolojik olgular konusunda düşünsel ve kuramsal bilgi ve kavrayışa sahiptir.
7. Ekonomik, sosyal, çevresel ve politik değişimlerin farkında olup bunların etkilerini irdeleyebilme ve mekanı görsel, yönetsel ve mali boyutlarıyla tanımlayabilme kapasitesine sahiptir.
8. Yaşanabilir ve sürdürülebilir mekanlar yaratmak için sosyal, ekonomik ve kültürel ihtiyaçları gözönüne alan; doğayı, kültürel ve tarihi mirası gelecek nesiller için korumaya yönelik plan ve politikaları ortaya koyabilme konusunda bilgi ve beceriye sahiptir.
9. Mekânsal planlamada katılımcı yöntemleri kullanarak karar alma, politika geliştirme ve yönetme süreçlerine hakimdir.

YETKİNLİKLER

Bağımsız Çalışabilme ve Sorumluluk Alabilme Yetkinliği

1. Planlama konusunda olgular, potansiyel ve sorunlar ile bunlar için gerekli araştırmaları tanımlayabilme, analiz edebilme ve değerlendirme için gereken niceliksel ve niteliksel araştırma yöntem ve tekniklerini kullanabilme ve bunları yazılı, sözlü ve görsel olarak aktarma becerilerine sahiptir.
2. Planlama konusunda olgular, potansiyel ve sorunlar ile bunlar için gerekli araştırmaları tanımlayabilme, analiz edebilme ve değerlendirme için gereken niceliksel ve niteliksel araştırma yöntem ve tekniklerini kullanabilme ve bunları yazılı, sözlü ve görsel olarak aktarma becerilerine sahiptir.
3. Mesleğinin, insan hakları ve toplum açısından yararının ve toplumsal hizmet ürettiğinin bilincinde olarak kamu yararı, sosyal adalet ve yaşam kalitesi konularında yasal çerçeveler ile etik ilkeler konusunda gerekli duyarlılığa sahiptir.
4. Şehir ve bölge planlama alanındaki çalışmaları bağımsız ve ekip halinde yürütme, müzakere etme ve gereğinde uzlaştırıcı ve yönlendirici olmak için gerekli özgüvene ve yetkinliğe sahiptir.
5. Alanındaki sorun ve olanaklara yönelik esnek çözümler üretebilme, alternatif sunabilme ve bu alternatifleri değerlendirme konusunda gerekli bilimsel ve teknik donanıma sahiptir.
6. Somut ve soyut problemlere yaratıcı çözümler geliştirebilmek için gerekli yaratıcı düşünme becerisi ile bu becerileri görsel olarak ifade edebilecek teknik donanım ve bilgiye sahiptir.
7. Yaşanabilir ve sürdürülebilir mekanlar yaratmak için sosyal, ekonomik ve kültürel ihtiyaçları gözönüne alan; doğayı, kültürel ve tarihi mirası gelecek nesiller için korumaya yönelik plan ve politikaları ortaya koyabilme konusunda bilgi ve beceriye sahiptir.
8. Kentlerin planlanmasında doğal, ekonomik ve sosyal riskleri birlikte değerlendirip, önlem alarak, dirençli kentler yaratma konusunda gerekli donanıma sahiptir.
9. Mekânsal planlamada katılımcı yöntemleri kullanarak karar alma, politika geliştirme ve yönetme süreçlerine hakimdir.

Öğrenme Yetkinliği

1. Şehir ve bölge planlama alanında ekonomik, toplumsal ve çevresel sürdürebilirlik ilkeleri ile tarihsel, coğrafi, sosyal ve kültürel konularda çok boyutlu bilgi ve kavrayışa sahiptir.
2. Şehir ve bölge planlama alanında insan ve toplum odaklı, doğal ve yapılı çevreye duyarlı planlama / tasarım / araştırma yöntemleri konusunda düşünsel ve kuramsal bilgi ve kavrayışa sahiptir.
3. Şehir ve bölge planlama alanıyla ilgili ilkeler, etik değerler, yasa, yönetmelik ve standartlar hakkında bilgi ve kavrayışa sahiptir.

İletişim ve Sosyal Yetkinlik

1. Mesleğinin, insan hakları ve toplum açısından yararının ve toplumsal hizmet ürettiğinin bilincinde olarak kamu yararı, sosyal adalet ve yaşam kalitesi konularında yasal çerçeveler ile etik ilkeler konusunda gerekli duyarlılığa sahiptir.
2. Şehir ve bölge planlama alanındaki çalışmaları bağımsız ve ekip halinde yürütme, müzakere etme ve gereğinde uzlaştırıcı ve yönlendirici olmak için gerekli özgüvene ve yetkinliğe sahiptir.
3. Alanındaki uluslararası gelişmeleri izleyebilecek ve meslektaşları ile etkili iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dile sahiptir.
4. Alanındaki bilişim (bilgi, coğrafi bilgi ve iletişim) teknolojilerindeki gelişmeleri takip edebilme ve bunları planlama ve tasarımın değişik aşamalarında etkileşimli olarak kullanabilme kapasitesine sahiptir.
5. Alanındaki sorun ve olanaklara yönelik esnek çözümler üretebilme, alternatif sunabilme ve bu alternatifleri değerlendirme konusunda gerekli bilimsel ve teknik donanıma sahiptir.
6. Somut ve soyut problemlere yaratıcı çözümler geliştirebilmek için gerekli yaratıcı düşünme becerisi ile bu becerileri görsel olarak ifade edebilecek teknik donanım ve bilgiye sahiptir.
7. Ekonomik, sosyal, çevresel ve politik değişimlerin farkında olup bunların etkilerini irdeleyebilme ve mekanı görsel, yönetsel ve mali boyutlarıyla tanımlayabilme kapasitesine sahiptir.
8. Yaşanabilir ve sürdürülebilir mekanlar yaratmak için sosyal, ekonomik ve kültürel ihtiyaçları gözönüne alan; doğayı, kültürel ve tarihi mirası gelecek nesiller için korumaya yönelik plan ve politikaları ortaya koyabilme konusunda bilgi ve beceriye sahiptir.
9. Kentlerin planlanmasında doğal, ekonomik ve sosyal riskleri birlikte değerlendirip, önlem alarak, dirençli kentler yaratma konusunda gerekli donanıma sahiptir.
10. Mekânsal planlamada katılımcı yöntemleri kullanarak karar alma, politika geliştirme ve yönetme süreçlerine hakimdir.

Alana Özgü Yetkinlik

1. Şehir ve bölge planlama alanıyla ilgili ilkeler, etik değerler, yasa, yönetmelik ve standartlar hakkında bilgi ve kavrayışa sahiptir.
2. Mesleğinin, insan hakları ve toplum açısından yararının ve toplumsal hizmet ürettiğinin bilincinde olarak kamu yararı, sosyal adalet ve yaşam kalitesi konularında yasal çerçeveler ile etik ilkeler konusunda gerekli duyarlılığa sahiptir.
3. Alanındaki sorun ve olanaklara yönelik esnek çözümler üretebilme, alternatif sunabilme ve bu alternatifleri değerlendirme konusunda gerekli bilimsel ve teknik donanıma sahiptir.
4. Kentlerin planlanmasında doğal, ekonomik ve sosyal riskleri birlikte değerlendirip, önlem alarak, dirençli kentler yaratma konusunda gerekli donanıma sahiptir.

EĞİTİMİN NİTELİĞİ

Bölümümüzde günümüzün planlama mesleğinin gerektirdiği bilgi, beceriler ve değerlerden oluşan bir içerikle mesleğin geleceğe dair beklentilerini de göz önüne alan nitelikte bir eğitim programının oluşturulması hedeflenmiştir. Bu kapsamda Bölümümüz müfredatında yer alan (zorunlu ve seçmeli) dersler planlama öğretim programının içermesi gereken bilgi, beceri ve değerlere yönelik olarak üç grupta toplanmaktadır:

A. Temel Planlama Bilgisi: Tarih, sosyal bilimler ve tasarım disiplinlerinden ilişkili perspektifler dahil olmak üzere planlama alanındaki fikir ve bilgilerin anlaşılması, temsili ve kullanımı.

1. Planlamanın Amacı ve Anlamı
2. Planlama Kuramı
3. Planlama Yasası
4. İnsan Yerleşimleri ve Planlama Tarihi
5. Gelecek: planlama alanlarındaki geçmiş, şimdiki zaman ve gelecek arasındaki ilişkilerin anlaşılmasının yanı sıra geleceği etkilemek için potansiyel tasarım, analiz ve müdahale yöntemleri hakkında bilgilendirme
6. Yerel, Bölgesel, Ulusal ve Küresel Bağlam: Mikro ölçekten makro ölçeğe etkileşimlerin değerlendirilmesi, insanların ve malzemelerin akışı, dünyanın farklı bölgelerinde ve kültürlerinde planlama için farklı yaklaşımların anlaşılması.

B. Planlama Becerileri: Planlama pratiğinde gerekli olan belirli görevleri yerine getirmek için bilginin kullanımı ve uygulanması:

1. Araştırma: birincil ve ikincil kaynaklardan fikir ve bilgileri bir  araya  getirme, analiz ve sentez yapma
2. Yazılı, Sözlü ve Grafik İletişim: raporlar, planlar ve sunumlarda kullanılmak üzere anlaşılabilir ve doğru metin, grafik, şema hazırlama becerisi.
3. Nicel ve Nitel Yöntemler: tahmin, politika analizi, proje ve planların tasarımı için veri toplama, analiz ve modelleme araçları.
4. Plan Üretme (planlama, yaratma) ve Uygulama: planların formülasyonu, benimsenmesi, uygulama ve uygulama için gerekli bütünleştirici araçların tanımlanması.
5. Planlama Süreci Yöntemleri: paydaş katılımı, toplum katılımı ve farklı topluluklarla çalışma için araçlar.
6. Teknoloji: Mekansal ve sayısal bilginin planlama süreçlerine entegrasyonu için bilgisayar programlarını kullanma becerisi

C. Değerler ve Etik: Değerler, demokratik bir toplumda planlamayı temellendirmek, yönlendirmek için kullanılan etik ve normatif ilkeler konusunda bilgilendirir.

1. Mesleki Ahlak ve Sorumluluk: Etik karar verme ve kamu yararı öncelikli karar verme, araştırma etiği
2. Yönetişim ve Katılım: planlarda ve plan değişikliklerinde yetkililerin, paydaşların ve topluluk üyelerinin rollerinin belirlenmesi
3. Sürdürülebilirlik ve Çevresel Kalite: planlamada doğal ve korunması gerekli tüm kaynakların korunması ve kirlilik kontrol faktörlerinin ve sürdürülebilir geleceğin nasıl oluşturulacağının belirlenmesi
4. Büyüme ve Kalkınma: kentsel ve bölgesel büyüme ve değişimdeki ekonomik, sosyal ve kültürel faktörlerin belirlenmesi
5. Sosyal Adalet: planlamada hakkaniyet kaygılarının belirlenmesi

Bu kapsamda Bölüm programımızda 4 yıl boyunca alınması gerekli 67 ders (240 kredi) bulunmaktadır. Bu derslerin 53’ü zorunlu (199 kredi), 14’ü ise seçmeli (41 kredi) derstir. Zorunlu derslerden 8’i (18 kredi) Yüksek Öğretim Kurumunun (YÖK) üniversite eğitim programında yer verilmesini zorunlu tuttuğu derslerdir. Program kapsamında öğrencilerin yaz dönemlerinde tamamlamaları gereken Staj I ve Staj II dersleri bulunmaktadır.

Zorunlu derslerin önemli bir bölümünü uygulamalı ders niteliğinde olan Planlama Projesi dersleri oluşturmaktadır. Bu dersler ile alınan eğitim kapsamında elde edilmiş olan genel planlama bilgisinin, kazanılan değerler ve etik ilkeleri doğrultusunda planlama becerisine dönüşmesine imkan verilmektedir. Bu derslerde şehir ve bölge planlamanın kapsamına giren farklı ölçeklerdeki insan yerleşmeleri ele alınmakta ve planlama pratiği yapılmaktadır.

Temel ve zorunlu derslerin (bölüm ve YÖK dersleri) büyük bölümü beşinci dönemde tamamlanmaktadır. Son üç dönemde ise öğrencinin seçtiği uzmanlık alanına odaklanmasını sağlayacak seçmeli derslere ağırlıklı olarak yer verilmektedir.

Seçmeli derslerin 1’i Alan dışı (2 kredi), 1’i mesleki olmayan (3 kredi) ve 12’si mesleki seçmeli (36kredi) derslerden oluşmaktadır. Öğrenci, belirlediği uzmanlık alanı doğrultusunda, en az sekiz dersi uzmanlık alanından olmak üzere, en az birer seçmeli dersi ise diğer uzmanlık alanlarından alarak tamamlamalıdır.

Bölümümüz müfredatında yer alan seçmeli dersler, genel planlama bilgisinin, becerilerinin ve mesleki etik değerlerin iyi bir şekilde uygulanmasını sağlamanın yanı sıra çok disiplinli perspektifler de dahil olmak üzere öğrencilerin ufuklarını çeşitli şekillerde genişletebilecek niteliktedir. Seçmeli dersler öğrencilerin ilgi duydukları alanlarda uzmanlaşmaya yönelmesini de destekleyecek şekilde üç ana modül altında gruplandırılmıştır.

Modül 1: Kent Planlama ve Kentsel Politikalar: Bu modül “Kent ve Sosyal Politikalar” ile “Kentsel Koruma” olarak iki alt kanala ayrılmıştır.

Modül  2:  Bölge  Planlama  Yerel  Kalkınma  Çevre  Politikaları:   Bu   modül   altında “Bölge Planlama ve Yerel Ekonomik Kalkınma” ile “Sürdürülebilirlik, Çevre ve Planlama” olarak iki alt kanal oluşturulmuştur.

Modül 3: Kentsel Tasarım

Programda bazı derslerin ön şartı bulunmakta, bu dersleri alabilmek için ön şartı olan dersten başarılı olmak gerekmektedir.

Program dili % 30 İngilizcedir, CRP kodlu derslerin öğrenim dili İngilizcedir.